۱۳۸۸ اردیبهشت ۲۸, دوشنبه

مقارنۀ زیبای زهره، مریخ و ماه

در صبحدم 31 اردیبهشت دو سیارۀ همسایۀ ما، زهره و مریخ، نزدیک به هم و به همراه هلال زیبای ماه در افق شرق ساعتی پیش از طلوع خورشید دیده می‌شوند. هر دو این سیارات مدتی در مقارنه با خورشید از دید ما پنهان بودند و از افق شامگاهی به آسمان صبحگاهی آمده‌اند. زهره را در یک نگاه می‌یابید که مثل نورافکنی در آسمان تابان است و اگر افق شرقتان باز باشد مریخ را نیز پایین تر از جمع زهره و ماه می بینید. جمع زهره، مریخ و هلال ماه در صبحدم سی ام اردیبشهت، یک و دوم خرداد نیز با جا به جایی در موقعیت ماه دیده می شود به طوری که در صبحدم دوم خرداد هلال باریک ماه در لب افق و پیش از آنکه در فروغ خورشید ناپدید شود قرار می گیرد و خط ماه و سیارات از مریخ تا مشتری مسیر دایرهّ البروج را به زیبایی نشان می دهد (دایرهّ البروج مسیر جابه جایی ظاهری سالانه خورشید در زمینۀ ستاره ها یا تصویر صفحه منظومه شمسی در آسمان است) وقتی این مقارنه را تماشا می کنید کمی به سوی جنوب متمایل شوید؛ پُرنورترین «ستاره»‌ای که پیداست سیارۀ مشتری است که این شب‌ها دو سه ساعتی پس از نیمه‌شب در صورت فلکی جدی طلوع می‌کند. مشتری پُرنورترین جرم آسمان شب (پُرنورتر از همۀ ستاره‌های شب) پس از ماه و سیارۀ زهره است. اگر تلسکوپی کوچک یا دوربین دوچشمی مناسبی داشته باشید همان منظره‌ای را می بینید که درست چهارصد سال پیش گالیله را متحیر کرد: چهار نقطۀ کوچک که اطراف قرص مشتری دیده می‌شوند. البته گاهی بعضی از آنها پشت یا مقابل مشتری از دید ما پنهان می‌شوند.
با تلسکوپی کوچک منظرۀ زحل نیز تماشایی است. زحل در این شب‌ها دو سه ساعتی پیش از طلوع خورشید در افق غرب پنهان می‌شود، تقریباً زمانی که مشتری از سوی دیگر طلوع می‌کند. در بزرگ‌نمایی بیش از 30 برابر حلقۀ زحل به‌خوبی مشخص می‌شود، مثل طوقی بر گردن این سیارۀ عظیم که حدود یک میلیارد کیلومتر از ما فاصله دارد. زحل این شب‌ها از ابتدای شب در آسمان و درست بالای سر دیده می‌شود. پُرنورترین جرمی است که ابتدای شب بالای سر و در صورت فلکی اَسَد قرار دارد. درخشش و رنگ زرد-سفید آن در یافتنش به شما کمک می‌کند. اگر کمی دقت کنید می‌بینید مانند دیگر سیارات نور آن ثابت است و مانند ستاره‌ها مدام چشمک نمی‌زند.
بابک امین تفرشی منبع پایگاه خبری ماهنامه نجوم

هیچ نظری موجود نیست:

ارسال یک نظر